Yeni elmi araşdırma mikroorqanizmlərin immunitetini gücləndirmək üçün “yatmış viruslar”dan necə istifadə etdiyini göstərdi. Birhüceyrəli bir bakteriyanın 1,8 trilyon hüceyrədən ibarət insanın immun sistemi ilə eyni şəkildə özünü viruslardan qoruya bilməsi fikri Cons Hopkins Universitetinin molekulyar bioloqu Joşua Modellin təsəvvürünü alt-üst edib.
Cənub Press xəbər verir ki, bu barədə “Scientific American” jurnalı məlumat yayıb.
Alimlər 20 il əvvəl bakteriyaların təkrar görüşlərdə virus istilaçılarını tanımaq və məhv etmək üçün adaptiv CRISPR müdafiə sistemindən istifadə etdiyini aşkarlayıblar. Modellin rəhbərlik etdiyi Con Hopkins Universitetinin bir qrup alimi son araşdırmada bakteriyaların bu sistemin özünü peyvəndi üçün necə istifadə etdiyini daha da dərinləşdirdi.
Nəticələr amin turşusu müqavimətinin və yeni terapevtik strategiyaların müəyyənləşdirilməsinə kömək edə bilər.
Bu sistem bakteriyalara genlərini formalaşdırmağa imkan verir. Qeyd olunur ki, virusla təmasdan sonra onlar öz genlərinə speysers – virus DNT-sinin kiçik fraqmentlərini daxil etmək üçün xüsusi fermentdən istifadə edə bilərlər. Bu, virusu tanımağa və sonradan onunla mübarizə aparmağa kömək edir.
Hazırda alimlər bu fermenti müxtəlif bölgələrdə DNT-də dəyişiklik etmək üçün “genetik qayçı” kimi istifadə edirlər.
Tədqiqat zamanı bakteriyaların yalnız “yuxuya gedə” bilən faqların DNT-sini tutduğunu – gizli vəziyyətə keçdiyini müşahidə ediblər. Modelin sözlərinə görə, istirahət zamanı mikroorqanizmlər virus DNT-sinin kiçik parçalarını tutub gendə saxlamağı bacarırlar.
Nərmin Əliyeva, Cənub Press
